Займенники (друга серія) Zaimki przymiotne i liczebne

ZAIMKI PRZYMIOTNE

Щоб замінити прикметники, застосовуємо відповідні займенники.
 Piękna, śliczna, cudowna, znakomita, wspaniała **** taka, jaka,  moja.
Mężny, grzeczny, wspaniały, mądry, zaradny ****taki, jaki,  mój.
Wielkie, czerwone, błękitne, duże, otwarte, ładne****takie, jakie,  moje.
Do zaimków przymiotnych zaliczamy:

• zaimki dzierżawcze (mój, twój, swój, nasz, wasz),
• wskazujące (ten, tamten, ów, taki),
• względne (jaki, który, czyj),
• przeczące (niczyj, nijaki)
• nieokreślone (jakiś, żaden, każdy, pewien, któryś, czyjś itd.)

Zaimki przymiotne pod wielu względami przypominają zastępowane przez siebie przymiotniki:podobnie jak one mają zawsze trzy formy rodzajowe w liczbie pojedynczej (męska, żeńska, nijaka), a w liczbie mnogiej formy wspólne dla wszystkich trzech rodzajów oraz odrębne formy określajace rzeczowniki męskoosobowe.
Poza tym takie zaimki, jak: taki, jaki, który, każdy mają takie same końcówki, jak przymiotniki we wszystkich przypadkach.
W odmianie pozostałych zaimków przymiotnych występują nieznaczne różnice w stosunku do odmiany przymiotników, a  mianowicie:

1. Zaimki mój, twój, nasz, wasz,swój, czyj, tamten, ów w mianowniku liczby pojedynczej rodzaju męskiego nie mają końcówki -y, -i.
2. Zaimki ten, tamten, ów w mianowniku i bierniku liczby pojedynczej rodzaju nijakiego mają końcówkę -o (to, tamto, owo).
3. Zaimek ten w bierniku liczby pojedynczej rodzaju żeńskiego ma postać tę.

Порівняйте закінчення займенника ten та прикметника miły.

LICZBA POJEDYNCZA
	Rodzaj męski	Rodzaj żeński	Rodzaj nijaki
M.	ten miły kot	ta miła panienka	to miłe dziecko
D.	tego miłego kota	tej miłej panienki	tego miłego dziecka
C.	temu miłemu kotu	tej miłej panience	temu miłemu dziecku
B	tego miłego kota	tę miłą panienkę	to miłe dziecko
N	tym miłym kotem	tą miłą panienką	tym miłym dzieckiem
Mc.	O tym miłym kocie	O tej miłej panience	O tym miłym dziecku

Liczba mnoga zarówno zaimka wskazującego, jak i przymiotnika ma takie same formy we wszystkich przypadkach dla trzech rodzajów.

	LICZBA MNOGA
M.	te miłe ( koty, panienki, dzieci)
D.	tych miłych( kotów, panienek, dzieci)
C.	tym  miłym (kotom, paninkom, dzieciom)
B	te miłe (koty, panienki, dzieci)
N	tymi miłymi ( kotami, panienkami, dziećmi)
Mc.	O tych miłych (kotach, panienkach, dzieciach)

Tylko zaimki określające rzeczowniki męskoosobowe, podobnie jak przymiotniki, przybierają w mianowniku liczby mnogiej odrębną postać: 

ci mili panowie. Biernik w tym wypadku jest równy dopełniaczowi.

Zaimki dzierżawcze mój, swój, twój we wszystkich przypadkach z wyjątkiem mianownika liczby pojedynczej w rodzaju męskim mogą mieć po dwie formy oboczne, a mianowicie:

LICZBA POJEDYNCZA
	Rodzaj męski	Rodzaj żeński	Rodzaj nijaki
M.	mój	moja, ma	moje, me
D.	mojego, mego	mojej, mej	mojego, mego
C.	mojemu, memu	mojej, mej	mojemu, memu
B	Jak M. lub  D.	moją, mą	moje, me
N	Moim, mym	moją, mą	mim, mym
Mc.	O moim, o mym	O mojej, o mej	O moim, o mym

Обидві ці форми  (mojego/ mego; mojemu/memu; mojego/mego; moim/mym) є правильними.

Form tych możemy używać wymiennie:

idę do swojego przyjaciela, albo do swego przyjaciela

kocham moich rodziców, albo kocham mych rodziców

powiem to twojemu ojcu, albo powiem to twemu ojcu

Mój pomysł jest lepszy niż twój.

W tym pokoju jest straszny bałagan.

Ten samochód ma niezwykły kolor.

Mojemu kuzynowi wyrwano ząb.

O mojej cioci napisano artykuł w gazecie.

Mojemu pieskowi podano leki.

	LICZBA MNOGA
M.	Moje, me ( forma męskoosobowa moi)
D.	Moich, mych
C.	Moim, mym
B.	Moje, me (forma męskoosobowa moich, mych)
N.	Moimi, mymi
Mc.	O moich, mych

Każde słowo i każdy gest, które obdarzają przebaczeniem, niosą pokój.

 **********************************************

Zajrzyj w siebie! W twoim wnętrzu jest źródło,

które nigdy nie wyschnie, jeśli tylko potrafisz je odszukać.(Mark Aureliusz)

**********************************************

Należy tak zorganizować życie,aby każda chwila była ważna. (Iwan  Turgieniew)

*********************************************

Wierzę, że życie warte jest, aby je przeżyć.

Twoja wiara pomoże ci uczynić je pełnym wartości.(William James)

***********************************************

ZAIMKI LICZEBNE

trzy,dziesięć, sto, pięćset ****ile, tyle

Zaimki liczebne ile, tyle odmieniają się tylko przez ptzypadki, form rodzajowych ani liczby mnogiej nie mają. Końcówki ich pzypominają końcówki liczebników głównych ( pięć, siedem).

M.	ile           tyle
D.	ilu          tylu
C.	ilu            tylu
B.	ile             tyle
N.	iloma      tyloma
Mc.	O ilu        o tylu

Zaimki liczebne ile, tyle, podobnie jak liczebniki główne od pięciu w górę, łączą się z rzeczownikiem w dopełniaczu:

ile czasu, tyle książek, ile samochodów, tyle kamieni.

W mianowniku i bierniku przy rzeczownikach osobowych używamy form ilu, tylu.

Nie stać mnie na kupno tylu potrzebnych rzeczy.

Ilu uczniów jest obecnych na lekcji?

Ilu obcokrająców mieszka w Polsce?

Tylu chłopców biega na boisku.

Tyle pięknych chwil pamiętam.

ZAIMKI PRZYSŁOWNE ( tu, tam, wtedy, kiedy,gdzie, jak,tak)

są nieodmienne.

Kiedyś miałaś długie włosy.

Zgubiłam gdzieś złoty wisiorek.

Na pewno gdzieś go widziałem.

Tylko tak można zwyciężyć.