Прикметники Przymiotniki
Przymiotniki odmieniają się przez przypadki i liczby, a także przez rodzaje.Rodzaj , liczba i przypadek przymiotnika zgadzają się z rodzajem, liczbą i przypadkim określanego przez niego rzeczownika.
W liczbie pojedyńczej przymiotników rozróżniamy rodzaj męski, żeński i nijaki.
W liczbie mnogiej występują dwie formy: męskoosobowa i niemęskoosobowa.
Przymiotniki rodzaju męskiego i nijakiego różnią sie między sobą tylko formami mianownika, biernika i wołacza.
Przymiotniki rodzaju żeńskiego mają dwie końcówki w przypadkach zależnych: w dopełniaczu, celowniku i miejscowniku -ej, w bierniku i narzędniku -ą.
W liczbie pojedyńczej przymiotników rozróżniamy rodzaj męski, żeński i nijaki.
W liczbie mnogiej występują dwie formy: męskoosobowa i niemęskoosobowa.
Przymiotniki rodzaju męskiego i nijakiego różnią sie między sobą tylko formami mianownika, biernika i wołacza.
Przymiotniki rodzaju żeńskiego mają dwie końcówki w przypadkach zależnych: w dopełniaczu, celowniku i miejscowniku -ej, w bierniku i narzędniku -ą.
przypadek
|
liczba pojedyncza
|
liczba mnoga
|
Mianownik
(M.)
|
duży pies, ładna dziewczynka,
czyste okno |
duże psy, ładne dziewczynki,
czyste okna |
Dopełniacz (D.)
|
dużego psa, ładnej dziewczynki,
czystego okna |
dużych psów, ładnych dziewczynek,
czystych okien
|
Celownik (C.)
|
dużemu psu, ładnej dziewczynce,
czystemu oknu |
dużym psom, ładnym dziewczynkom,
czystym oknom
|
Biernik (B.)
|
dużego psa, ładną dziewczynkę,
czyste okno
|
duże psy, ładne dziewczynki,
czyste okna |
Narzędnik
(N.)
|
dużym psem, ładną dziewczynką,
czystym oknem
|
dużymi psami, ładnymi dziewczynkami,
czystymi oknami
|
Miejscownik
(Ms.)
|
dużym psie, ładnej dziewczynce,
czystym oknie |
dużych psach, ładnych dziewczynkach,
czystych oknach
|
Wołacz (W.)
|
duży psie! ładna dziewczynko! czyste okno!
|
duże psy! ładne dziewczynki! сzyste okna!
|
W liczbie mnogiej ze względu na sposób odmieniania i łączenia się z innymi wyrazami wyróżnia się tylko dwa rodzaje gramatyczne:
1) męskoosobowy − mają go te rzeczowniki, które w liczbie pojedynczej są rodzaju męskoosobowego, a w mianowniku łączą się z zaimkiem w formie ci (ci nowi robotnicy, ci znani poeci); forma ich biernika jest taka sama jak forma dopełniacza (Nie ma tych nowych robotników, tych znanych poetów – Widzę tych nowych robotników, tych znanych poetów);
2) niemęskoosobowy − mają go wszystkie pozostałe rzeczowniki: słonie, domy, gazety, gospodynie, miłości, brwi, okna, pola, kurczęta; łączą się one w mianowniku z zaimkiem w formie te, a forma ich biernika jest taka sama jak forma mianownika (To są te duże słonie, domy, świeże gazety, wiejskie gospodynie, prawdziwe miłości, czarne brwi, pola, kurczęta – Widzę te duże słonie, domy, świeże gazety,wiejskie gospodynie, prawdziwe miłości, czarne brwi, pola, żółte kurczęta).
Stopniowanie
przymiotnika
Przymiotnik
może określać także stopień natężenia
cechy, którą opisuje. Może on być podstawowy, większy
i największy.
Natężenie cechy wyrażamy stopniami – równym,
wyższym i najwyższym.
stopień równy
|
stopień
wyższy
|
stopień
najwyższy
|
ładny
|
ładniejszy
|
najładniejszy
|
mądry
|
mądrzejszy
|
najmądrzejszy
|
inteligentny
|
bardziej inteligentny
|
najbardziej inteligentny
|
uroczy
|
bardziej uroczy
|
najbardziej uroczy
|
Niektóre
przymiotniki mają charakterystyczne
formy stopniowania:
·
dobry – lepszy – najlepszy
·
zły – gorszy – najgorszy
·
duży – większy – największy
·
mały – mniejszy – najmniejszy
Jest
to stopniowanie nieregularne.
Istnieją
także przymiotniki,
których nie da się stopniować. Wyrażają
one cechy, które nie mogą mieć różnych stopni natężenia, np. chory, drewniany, porcelanowy, wczorajszy.
Коментарі
Дописати коментар